ຄວາມເປັນມາຂອງປະຊາຄົມອາຊຽນ
ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງເອເຊຍຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ (Association of Southeast Asian Nations)
ພິທີລົງນາມໃນປະຕິນຍາອາຊຽນ (ASEAN Declaration) ຫລືປະຕິນຍາກຸງເທບ ຯ ທີ່ກຸງເທບ ຯ ເມື່ອວັນທີ່ 8 ສິງຫາກມ 251
0
ການຈັດຕະ [ັ] [້]ງ
ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງ ເອເຊຍ ຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ຫລື
ອາຊຽນ ໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງຂຶ້ນໃນວັນທີ່ 8 ສິງຫາກມ 2510 ນ ວັງສານລົມຍ໌
ໃນກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ກຸງເທບ-ມະຫານະຄອນ ໂດຍມີປະເທດສະມາຊິກເລິມແຮກ 5 ປະເທດ ຄື ອິນໂດນີເຊຍ ມາເລເຊຍ ຟິລິບປິນສ໌ ສິງົກໂປ໌ ແລະໄທ ຕໍ່ມາ
ບະຫລູໄນ ດາລຸດຊາລາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມເປັນສະມາຊິກໃນວັນທີ່ 8 ມະກາກມ 2527 ວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມເມື່ອວັນທີ່ 28 ກະຫລົກດາກມ 2538
ລາວແລະພະມ່າເຂົ້າຮ່ວມເມື່ອວັນທີ່ 23 ກະຫລົກດາກມ 2540 ແລະກຳພູຊາເມື່ອວັນທີ່ 30 ເມສາຍນ 2542
ພູມິພາກອາຊຽນນັ້ນ ປະກອບດ້ວຍປະຊາກອນປະມານ 567 ລ້ານຄົນ ມີພື້ນທີ່ໂດຍລວມ 4.5 ລ້ານຕາລາງກິໂລແມັດ
ຜະລິດຕະພັນມວນລວມປະຊາຊາດປະມານ 1, 100 ພັນລ້ານດອນລາລ໌
ແລະລາຍໄດ້ໂດຍລວມຈາກການຄ້າປະມານ 1.4 ລ້ານລ້ານດອນລາລ໌ (ສະຖິດ [ິ] ໃນປີ
2550)
ວັດຖຸປະສົງຄະ [໌]
ປະຕິນຍາອາຊຽນ (The
ASEAN Declaration) ໄດ້ລະບຸວ່າ ເປົ້າໝາຍແລະຈຸດປະສົງຂອງອາຊຽນ ຄື 1) ເລັ່ງລັດການຈະເລີນເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ
ຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມແລະການພັດທະນາວັດທະນະທຳໃນພູມິພາກ ແລະ 2) ສົ່ງເສີມສັນຕິພາບແລະສະຖຽນລະພາບໃນພູມິພາກ
ໂດຍການເຄົາລົບຫລັກຄວາມຍຸດຕິທຳແລະ ຫລັກນິຕິທຳໃນການດຳເນີນຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງປະເທດໃນພູມິພາກ
ຕະຫລອດຈົນຢຶດ-ໝັ່ນໃນຫລັກການແຫ່ງກົດບັດລົດຫະປະຊາຊາດ
ໃນໂອກາດຄົບຮອບ 30 ປີຂອງການກໍ່ຕັ້ງອາຊຽນ ໃນປີ 2540 (ຄ. ສ.1997) ຜູ້ນຳຂອງປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນໄດ້ຮັບຮອງ
“ວິໄສທັດນ໌ອາຊຽນ 2020” (ASEAN Vision 2020) ໂດຍເຫັນພ້ອງກັນໃນວິໄສທັດນ໌ຮ່ວມຂອງອາຊຽນທີ່ຈະເປັນວະງົດມານສັນທ໌ໃນພູມິພາກ
ຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ ຕ້ອງການມີປະຕິສຳພັນກັບພາຍນອກ
ການໃຊ້ຊີວິດໃນສະພາບທີ່ມີສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ແລະຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງ-ເຮືອງ
ຜູກມັດກັນເປັນຫຸ້ນສ່ວນໃນການພັດທະນາ
ທີ່ມີພົນວັດແລະໃນປະຊາຄົມທີ່ມີຄວາມເອື້ອອາທົນລະຫວ່າງກັນ
ປີ 2546
ຜູ້ນຳອາຊຽນໄດ້ເຫັນພ້ອງກັນທີ່ຈະຈັດຕັ້ງປະຊາຄົມອາຊຽນທີ່ປະກອບດ້ວຍ
3 ເສົາຫລັກ ອັນໄດ້ແກ່
ປະຊາຄົມການເມືອງແລະຄວາມຫມັ້ນຄົງອາຊຽນ (ASEAN
Political-Security CommunityASC) ປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊຽນ (ASEAN Economic Community-AEC) ແລະປະຊາຄົມສັງຄົມ-ວັດທະນະທຳອາຊຽນ
(ASEAN Socio-Cultural Community-ASCC) ພາຍໃນປີ 2563 ຕໍ່ມາ ໃນການປະຊຸມ ສຸດຍອດອາຊຽນ ເທື່ອທີ່ 12 ທີ່ເມືອງເຊບູ ຟິລິບປິນສ໌
ຜູ້ນຳປະເທດອາຊຽນຕົກລົງທີ່ຈະເລັ່ງລັດກະບວນການສ້າງປະຊາຄົມອາຊຽນໃຫ້ແລ້ວ
ສຳເລັດພາຍໃນປີ 2558
ຫລັກການພື້ນຖານຂອງຄວາມຮ່ວມມະ [ື]ອ
ປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນ ໄດ້
ຍອມຮັບໃນການປະຕິບັດຕາມຫລັກການພື້ນຖານໃນການດຳເນີນຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງກັນ
ອັນປາກົດຢູ່ໃນສົນທິສັນຍາໄມຕີແລະຄວາມຮ່ວມມືໃນພູມິພາກເອເຊຍຕະເວັນອອກສຽງ
ໃຕ້ (Treaty of Amity and Cooperation in
Southeast Asia ຫລື TAC) ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍ
- ການເຄົາລົບຊຶ່ງກັນແລະກັນໃນເອກກະລາດ ອະທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຍ ຄວາມເທົ່າທຽມ ບູນນາການແຫ່ງດິນແດນແລະເອກລັກສົນ໌ປະຈຳຊາດຂອງທຸກຊາດ
- ສິດທິຂອງທຸກລັດໃນການດຳລົງຢູ່ໂດຍປາດສະຈາກຈາກການແຊກແຊງ ການໂຄ່ນລົ້ມອະທິບຫມາກໄຂ່ຫລັງຍະຫລືການບີບບັງຄັບຈາກພາຍນອກ
- ຫລັກການບໍ່ແຊກແຊງກິດຈະການພາຍໃນຊຶ່ງກັນແລະກັນ
- ລະງັບຄວາມແຕກຕ່າງຫລືຂໍ້ພິພາດໂດຍສັນຕິວິທີ
- ການບໍ່ໃຊ້ການຂູ່ບັງຄັບ ຫລືການໃຊ້ກຳລັງ ແລະ
- ຄວາມຮ່ວມມືຢ່າງມີປະສິດທິພາບລະຫວ່າງປະເທດສະມາຊິກ
ໂຄງສ້າງອົງຄ໌ການຂອງອາເຊຍນ
ອົງຄ໌ກອນສູງສຸດຂອງອາ ຊຽນຄື
ທີ່ປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນຫລືທີ່ປະຊຸມຂອງປະມຸກຫລືຫົວໜ້າລັດຖະບານຂອງປະເທດ
ສະມາຊິກອາຊຽນ (ASEAN Summit) ໂດຍຈະມີທີ່ປະຊຸມລັດມົນຕີຕ່າງປະເທດ
(ASEAN Ministerial Meeting) ແລະທີ່ປະຊຸມລັດມົນຕີເສດຖະກິດອາຊຽນ
(ASEAN Economic Ministers’ Meeting) ເປັນອົງຄ໌ກອນລະດັບຮອງ
ແລະອາດມີທີ່ປະຊຸມລະດັບລັດມົນຕີດ້ານອື່ນ ໆ ດ້ວຍ ການປະຊຸມລະດັບຜູ້ນຳແລະລັດມົນຕີຖືເປັນອົງຄ໌ກອນລະດັບນະໂຍບາຍຊັ້ນສູງ
ຮອງລົງມາຈະເປັນທີ່ປະຊຸມລະດັບເຈົ້າຫນ້າທີ່ອາວຸໂສ
ຫລືລະດັບປັດກະຊວງ (Senior Officials’ Meeting -SOM) ເຮັດຫນ້າທີ່ກຳນົດນະໂຍບາຍ
ແລະເລັ່ງລັດການດຳເນີນການຕາມນະໂຍບາຍຂອງທີ່ປະຊຸມລະດັບຜູ້ນຳແລະລະດັບລັດມົນຕີ
ສ່ວນທີ່ປະຊຸມຄະນະກຳມະການປະຈຳອາຊຽນ (ASEAN
Standing Committee -ASC) ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍອະທິບດີກົມອາຊຽນຂອງປະເທດສະມາຊິກ
ຈະເຮັດຫນ້າທີ່ກຳນົດແນວທາງ ແລະເລັ່ງລັດການດຳເນີນການຕາມົມຕິທີ່ປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນແລະທີ່ປະຊຸມລະດັບ
ລັດມົນຕີ ລວມທັງໃຫ້ຄວາມເຫັນມັກໂຄງການຄວາມຮ່ວມມືດ້ານຕ່າງ ໆ ພາຍໃນອາຊຽນແລະລະຫວ່າງອາຊຽນກັບປະເທດຄູ່ເຈນຈາ
ຕະຫລອດຈົນຮັບຮູ້ຜົນການດຳເນີນງານຂອງສຳນັກເລຂາທິການອາຊຽນ ທັງນີ້
ອາຊຽນຈະຕັດສິນໃຈໃນເລື່ອງໃດ ໆ ໂດຍໃຊ້ຂ້ອຍທາມຕິ
ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີຄະນະກຳມະການອາຊຽນໃນປະເທດທີ່ສາມ (ASEAN Committee in Third Countries) ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍເອກອັກລະລາດຊະທູດຂອງປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນໃນປະເທດຄູ່ເຈນຈາທັງ
10 ປະເທດ ແລະໃນປະເທດອື່ນ ໆ ທີ່ອາຊຽນເຫັນສົມຄວນໃຫ້ມີການຈັດຕັ້ງຄະນະກຳມະການອາຊຽນໃນປະເທດທີ່ສາມຈະເຮັດ
ຫນ້າທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນແລະວິເຄາະທ່າທີຂອງປະເທດທີ່ຄະນະກຳມະການອາຊຽນຕັ້ງຢູ່
ສຳນັກເລຂາທິການອາ ຊຽນຊຶ່ງ
ຕັ້ງຢູ່ທີ່ກຸງຈາກາລ໌ຕາ ປະເທດອິນໂດນີເຊຍ ເຮັດຫນ້າທີ່ເປັນສູນປະສານງານໃນການດຳເນີນຄວາມຮ່ວມມືລະຫວ່າງປະເທດສະມາຊິກ
ມີເລຂາທິການອາຊຽນເປັນຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານສຳນັກງານເລຂາທິການອາຊຽນຈະໄດ້ຮັບ
ການສະເໜີຊື່ແລະແຕ່ງຕັ້ງໂດຍປະເທດສະມາຊິກ
(ຕາມລຳດັບຕົວອັກສອນພາສາອັງກະຫລົດຂອງຊື່ປະເທດສະມາຊິກ)
ແລະມີຮອງເລຂາທິການອາຊຽນ 4 ຄົນ ໂດຍ 2
ຄົນມາຈາກປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນລຽງລຳດັບຕາມຕົວອັກສອນຊື່ພາສາອັງກະຫລົດຂອງປະເທດ
ແລະອີກ 2
ຄົນມາຈາກການຄັດເລືອກໃນລະບົບເປີດ
ສຳນັກເລຂາທິການອາຊຽນຈະມີຫນ່ວຍງານສະເພາະດ້ານທີ່ດຳເນີນຄວາມຮ່ວມມືໃນດ້ານ
ຕ່າງ ໆ ທັງທາງການເມືອງ ເສດຖະກິດ
ສັງຄົມແລະວັດທະນະທຳ
ໃນຂະນະທີ່ກົມອາຊຽນ ຂອງປະເທດ
ສະມາຊິກຈະເຮັດຫນ້າທີ່ເປັນສຳນັກເລຂາທິການແຫ່ງຊາດຂອງແຕ່ລະປະເທດ
ປະສານງານກັບຫນ່ວຍງານຕ່າງ ໆ ຂອງປະເທດຕົນໃນການດຳເນີນກິດຈະກຳຄວາມຮ່ວມມືໃນສາຂາຕ່າງ ໆ
ນະໂຍບາຍຫລັກໃນການດຳເນີນງານຂອງອາຊຽນເປັນຜົນມາຈາກການປະຊຸມະຫາລືໃນລະດັບ
ຫົວໜ້າລັດຖະບານ ລັດມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ລັດມົນຕີເສດຖະກິດ
ແລະລັດມົນຕີໃນສາຂາຄວາມຮ່ວມມືຕ່າງ ໆ ຂອງປະເທດສະມາຊິກ
ຢ່າງໃດກໍດີ ໂຄງສ້າງຂອງອາຊຽນ
ລວມທັງສຳນັກເລຂາທິການອາຊຽນຕາມທີ່ກ່າວມາເຂົ້າຕົ້ນໄດ້ຖືກປັບປ່ຽນຕາມ
ກົດບັດລະອາຊຽນທີ່ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ຕັ້ງແຕ່ວັນທີ່ 15 ທ. ຄ. 2552
No comments:
Post a Comment